Bu haftaki türkü Pir Sultan’ın asılmasının ardından torununun ona söylediği sözleri barındırıyor gözüküyor. Pir Sultan’a duyulan sevgiyi ve aslında Aşıkların ölmediğini hatırlatıyor bize.
Pir Sultan Abdal Kimdir?
Görünen o ki aslında Pir Sultan’ın kim olduğunu bilemiyoruz. Bu konuda elimizde gerçeklere dayalı araştırmalar yok. Kendisinin bir Aşık olduğunu ve hatta çok önemli bir Aşık olduğunu, Pir olduğunu yani yol açan olduğunu biliyoruz ancak kendisine olan sevgiden dolayı kendinden sonra gelenler, söyledikleri bir çok nefes ve deyişi de Pir Sultan mahlası ile söylemişler. Bu noktada hangisi gerçek bilgisi hangisi değil ayırmak zorlaşıyor.
Pir Sultan Abdal Hayatı
Dediğim gibi Pir Sultan Abdal’ın hayatı ile ilgili tam bir bilgi olmasa da, Pir Sultan’ın Alevi-Bektaşi geleneğindeki ulu ozanlardan biri olduğunu biliyoruz ve hatta kendisinin aşık ozanların piri olduğu söyleniyor.
Esrar-ı sırrı taşımış olan insan-ı kamiller, bunu sesin titreşimi ile yapmışlar 16000 yıl boyunca. Orfik gelenekdeki köy köy dolaşan aşıkların gittikleri yerlerde, hakikatin sırlarını nefes ve doğuşları ile bildirmeleri, Zerdüşt’ün bilgeliğinin ezberletildiği Pir Muganların vücutlarına bir nevi elbise olarak giydikleri bu bilgileri aynı şekilde dağıtmaları bizdeki Aşıklık kültürünün de köklerini işaret ediyor.
İşte Pir Sultan Abdal bu Aşıklık kültürünün piri olarak biliniyor.
Pir Sultan Abdal Deyişleri
Yukarıda da değindiğim gibi Pir Sultan’a olan sevgiden dolayı, aşıklar nefes ve doğuşlarını Pir Sultan Mahlası ile söylemişler. Bu noktada hangi deyiş gerçekten Pir Sultan’a ait bilmek zorlaşıyor. Ben daha önce demedim mi ve derdim çoktur hangisine yanayım türkü ve ilahisini söylemiştim. Bunlar Pir Sultan’a atfediliyor.
https://youtu.be/P7C3XUfiGiE
Dün Gece Seyrim İçinde Sözleri
Dün gece dün gece seyrim içinde
Seyrim ağlar ağlar Pir Sultan deyi,
Gündüz hayalimde, gece düşümde
Düşler de ağlaşır Pir Sultan deyi
Gündüz hayalimde, gece düşümde
Düşler de ağlaşır Pir Sultan deyi
Uzundu, usuldu dedemin boyu
Yıldız’dır yaylası, Banaz’dır köyü,
Yaz bahar ayında bulanır suyu
Sular da ağlaşır Pir Sultan deyi
Yaz bahar ayında bulanır suyu
Sular da ağlaşır Pir Sultan deyi
Pir sultan Abdal’ım ey yüce gani
Daim yediğimiz kudretin narı,
Hakk’a teslim etti ol şirin canı
Dostlar da ağlaşır Pir Sultan deyi
Hakk’a teslim etti ol şirin canı
Dostlarda ağlaşır Pir Sultan deyi